کد مطلب:210861 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126
ترجمه رساله خمس
می فرماید نامه تو واصل شد و از مندرجات آن كه اهتمام بر علم و دانش بوده اطلاع حاصل گردید و آنچه كه مورد رضای خدا است خواستی و پرسیدی چگونه سهم ذوی القربی را نگاه می دارند و نمی دهند - آنچه سؤال كرده ای توجه كردم و اكنون به گوش دل بشنو و به دیده خرد بنگر و آنگاه به انصاف و عدالت نفس خود واگذار تا قضاوت كند. و این قضاوت دادپرور را برای فردای خود ذخیره كن و چون توشه ای به آخرت بفرست و آن اطاعت امر خدا و نهی پروردگار است - خداوند ما و تو را توفیق بیشتری دهد.
بدان كه بر پروردگار ما و تو چیزی پنهان و كتمان و پوشیده نیست و آن آفریننده و مربی بزرگ فراموشكار نیست و در كتاب آسمانی و قرآن چیزی را فراموش نكرده و از احكام و نیاز بشر چیزی ناقص نگذاشته است هر چه آدمی بدان نیازمند بوده مفصل و مشروع تفصیل داده و مفاهیم و مصادیق آن را هم نشان داده است.
خدای بزرگ هیچ چیز را به اندازه امور مالی بشر كه زندگانی مادی بر آن مبتنی است آن قدر توضیح و توصیف نكرده و در راه تشریح مطلب اقسام و انواع و طریق راهوار آن را بیان
[ صفحه 368]
فرموده زیرا تمام آنچه كه در قرآن نازل و وارد شده باید از راه مالی و مادی پی ریزی شود و رو به تكامل گذارد و ماده مبدل به نیرو گردد هر كمالی از راه پول و قوت بنیه مالی حاصل می گردد و در زندگی عالم طبیعت ممكن نیست كاری و كمالی جز از این راه دست دهد و لذا بر تمام مالداران این نشئه عالم طبع واجب نموده كه احكام و فرایض امور مالی را كسب كنند و عمل نمایند و به كار بندند چه هر سالخورده و خردسالی در هر مرحله از زندگی باشد محتاج به كمك مالی است و لذا مربی بزرگ آسمان ها و زمین تكلیف آدمی را هم در امور مالی معوق و باطل نگذاشته راه كمال و حقیقت را به او نمایانده است - هر فردی از افراد بشر یا غنی است یا فقیر و مسكین در هر حال باید تكلیف خود را از نظر بذل مال بداند و قرآن در كمال وضوح و روشنی تكلیف غنی و فقیر را روشن ساخته و با تأكید در امر حج بسیاری از مسائل زندگانی بینوایان را برای متمكنان و ثروتمندان حل و هضم فرموده تا در كمال نفسانی گناهی و نقصی بر آنها باقی نماند.
در سوره توبه می فرماید آیه 60 - مسلمان باید متوجه صدقات باشد و اول فریضه ای كه وارد شده است صدقات است آنگاه صدقات را از نظر موضوع و محمول و موارد استحقاق و شرایط و حدود نصاب و فرایض بیان می فرماید.
انما الصدقات للفقراء و المساكین و العاملین علیها و المؤلفة قلوبهم و فی الرقاب و الغارمین و فی سبیل الله و ابن السبیل
صدقات به كلمه ان كه حصر است مخصوص بینوایان و مسكینان و كسانی كه ضابط صدقات هستند و آنها كه تألیف قلوب و تبلیغ احكام و تعظیم شعائر دین می نمایند و آنها كه عهده دار ارتباط و انضباط امنیت عمومی هستند و در راه خدا و حفظ حیثیت بندگان خدا جنگ نموده اند و حافظ و نگهبان ناموس اجتماع می باشند یا دلخسته و ورشكسته و مال از دست داده اند مخصوص آنها می باشد.
شكی نیست كه خدا و رسولش بهتر می دانند كه صدقات را باید در كدام راه صرف كرد و موارد مصرف آن را خوب تشخیص داده اند لذا تصریح فرموده كه صدقات برای این دسته جات و طبقات و اختصاص به این طوایف دارد نه غیر آنها و لذا در بیان آیه صدقات مستحقین را هم یك یك به صراحت تعریف و توصیف و مخصوص صدقات گردانیده است.
خداوند عالم پیغمبر و خویشان او را از استفاده از صدقات بركنار گذاشته و كف
[ صفحه 369]
نفس از آن را بر پیغمبر و خاندانش لازم شمرده كه نامی از آنها در این صفوف مستحقین صدقات نبرده است.
پس این است صدقات و این است مستحقین آن
بدان كه بر پروردگار ما و تو چیزی پنهان و كتمان و پوشیده نیست و آن آفریننده و مربی بزرگ فراموشكار نیست و در كتاب آسمانی و قرآن چیزی را فراموش نكرده و از احكام و نیاز بشر چیزی ناقص نگذاشته است هر چه آدمی بدان نیازمند بوده مفصل و مشروع تفصیل داده و مفاهیم و مصادیق آن را هم نشان داده است.
خدای بزرگ هیچ چیز را به اندازه امور مالی بشر كه زندگانی مادی بر آن مبتنی است آن قدر توضیح و توصیف نكرده و در راه تشریح مطلب اقسام و انواع و طریق راهوار آن را بیان
[ صفحه 368]
فرموده زیرا تمام آنچه كه در قرآن نازل و وارد شده باید از راه مالی و مادی پی ریزی شود و رو به تكامل گذارد و ماده مبدل به نیرو گردد هر كمالی از راه پول و قوت بنیه مالی حاصل می گردد و در زندگی عالم طبیعت ممكن نیست كاری و كمالی جز از این راه دست دهد و لذا بر تمام مالداران این نشئه عالم طبع واجب نموده كه احكام و فرایض امور مالی را كسب كنند و عمل نمایند و به كار بندند چه هر سالخورده و خردسالی در هر مرحله از زندگی باشد محتاج به كمك مالی است و لذا مربی بزرگ آسمان ها و زمین تكلیف آدمی را هم در امور مالی معوق و باطل نگذاشته راه كمال و حقیقت را به او نمایانده است - هر فردی از افراد بشر یا غنی است یا فقیر و مسكین در هر حال باید تكلیف خود را از نظر بذل مال بداند و قرآن در كمال وضوح و روشنی تكلیف غنی و فقیر را روشن ساخته و با تأكید در امر حج بسیاری از مسائل زندگانی بینوایان را برای متمكنان و ثروتمندان حل و هضم فرموده تا در كمال نفسانی گناهی و نقصی بر آنها باقی نماند.
در سوره توبه می فرماید آیه 60 - مسلمان باید متوجه صدقات باشد و اول فریضه ای كه وارد شده است صدقات است آنگاه صدقات را از نظر موضوع و محمول و موارد استحقاق و شرایط و حدود نصاب و فرایض بیان می فرماید.
انما الصدقات للفقراء و المساكین و العاملین علیها و المؤلفة قلوبهم و فی الرقاب و الغارمین و فی سبیل الله و ابن السبیل
صدقات به كلمه ان كه حصر است مخصوص بینوایان و مسكینان و كسانی كه ضابط صدقات هستند و آنها كه تألیف قلوب و تبلیغ احكام و تعظیم شعائر دین می نمایند و آنها كه عهده دار ارتباط و انضباط امنیت عمومی هستند و در راه خدا و حفظ حیثیت بندگان خدا جنگ نموده اند و حافظ و نگهبان ناموس اجتماع می باشند یا دلخسته و ورشكسته و مال از دست داده اند مخصوص آنها می باشد.
شكی نیست كه خدا و رسولش بهتر می دانند كه صدقات را باید در كدام راه صرف كرد و موارد مصرف آن را خوب تشخیص داده اند لذا تصریح فرموده كه صدقات برای این دسته جات و طبقات و اختصاص به این طوایف دارد نه غیر آنها و لذا در بیان آیه صدقات مستحقین را هم یك یك به صراحت تعریف و توصیف و مخصوص صدقات گردانیده است.
خداوند عالم پیغمبر و خویشان او را از استفاده از صدقات بركنار گذاشته و كف
[ صفحه 369]
نفس از آن را بر پیغمبر و خاندانش لازم شمرده كه نامی از آنها در این صفوف مستحقین صدقات نبرده است.
پس این است صدقات و این است مستحقین آن